باغ عفیف آباد شیراز | باغ گلشن

باغ عفیف آباد شیراز که تنها از باغ‌های دیدنی شیراز است؛ بلکه از سری باغ‌های بزرگ و زیبای ایران نیز محسوب می‌شود. باغ عفیف آباد، باغی تاریخی که در طول دروان از آن استفاده‌های زیادی شده است. این باغ امروزه به محلی برای بازدید تبدیل شده است. در این باغ علاوه بر سالن‌های تزئین شده و فضای کلی باغ، موزه‌ای بسیار کامل و جامع نیز برای بازدید وجود دارد. در این مقاله می‌خواهیم این باغ دلپذیر را به صورت کامل به شما عزیزان معرفی کنیم. پس اگر قصد سفر به شیراز دارید؛ برای اطلاع بیشتر درباره باغ عفیف آباد با چارتر 118 تا پایان این مطالب همراه باشید.

معرفی کوتاهی از باغ عفیف آباد

باغ عفیف آباد از مهم‌ترین جاهای دیدنی شیراز است. این باغ پس از باغ ارم شیراز بزرگ‌ترین باغ تاریخی در این شهر می‌باشد. باغ تاریخی عفیف آباد به "باغ گلشن" نیز شهرت دارد. این باغ دارای عمارتی فوق العاده است که به سبک معماری تلفیقی هخامنشیان، ساسانیان و همچنین قاجاریه ساخته شده است. 
یکی از ویژگی‌های متمایز کننده باغ عفیف آباد این است که این باغ چندین دهه است که به یک باغ نظامی و سیاسی تبدیل شده است. در واقع باغ گلشن در حال حاضر در اختیار سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی می‌باشد. به همین دلیل است که کاربری باغ عفیف آباد به جای سلطنتی بودن به نظامی- سیاسی بودن تغییر کرده است. در این باغ بزرگ‌ترین موزه نظامی خاورمیانه راه اندازی شده است. تمامی تجهیزات جنگی از توپ، تانک، اسلحه و... برخی از اشیائی هستند که در این باغ نگهداری می‌شوند. فضای کلی باغ نیز با درختان متنوع و تنومند و همچنین فضاسازی اصولی و جذاب با تزئینات خاص زینت شده است.

با حرم شاهچراغ شیراز نیز آشنا شوید.

تاریخچه باغ گلشن تا باغ عفیف آباد شیراز

باغ عفیف آباد حدود 500 سال قدمت دارد. این باغ از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین باغ‌های ایرانی در شهر شیراز است. مالک اولیه باغ باشکوه عفیف آباد، یعقوب خان ذوالقدر بوده است. یعقوب خان حاکم فارس در دوران صفویه و رئیس ایل ذوالقدر بوده است. این باغ در آن دوران به باغ گلشن مشهور بود و به عنوان یک تفرجگاه کاربرد داشته است. پس از آن نیز در سال 1284 در دوران قاجاریه، میرزا علی محمد خان قوام که به قوام الملک دوم خوانده می‌شد؛ باغ گلشن را خرید. قوام الملک دوم پس از خرید باغ عفیف آباد دست به بازسازی باغ و عمارت در حال ویرانی یعقوب خان زد و بخش‌هایی را به باغ اضافه کرد.
در آخرین سال‌های حکومت قاجار باغ گلشن به خواهرزاده قوام الملک می‌رسد. این شخص فردی به نام عفیفه خانم بدیع السطنته بوده است. پس از آن که باغ به عفیفه خانم می‌رسد؛ تحولات بزرگی در باغ به دست این خانم به وجود می‌آید و باغ به نام مالک آن عفیف آباد نام می‌گیرد. با گذر از دوران قاجاریه به پهلوی می‌رسیم. در پهلوی مالکیت باغ به فرح پهلوی یعنی همسر محمدرضا شاه داده شد. در سال 1340 نیز باغ به ارتش تحویل داده شد و مورد بازسازی قرار گرفت و البته خاندان پهلوی نیز از آن بی بهره نبودند. پس از انقلاب اسلامی نیز باغ عفیف آباد شیراز همچنان به ارتش واگذار شد و به یک موزه تاریخی نظامی بدل گشت.

بخش‌های مختلف باغ زیبای عفیف آباد

باغ گلشن سابق یا عفیف آباد امروزی باغی تاریخی با جنبه‌ی تفریحی و گردشگری است. این باغ به سبب جنبه‌های دیگری چون موزه، قهوه خانه، رستوران، فضای باغ، عکاسی، معماری و... طرفداران خاص خود را در هر قشری دارد. باغ و عمارت عفیف آباد از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که در این قسمت به معرفی بخش‌های اصلی آن خواهیم پرداخت.

ورودی باغ:
درب ورودی اصلی به باغ عفیف آباد در بخش شمالی قرار دارد. این بخش همان ستون‌های پچی و سرستون‌های باشکوهی قرار دارد که از سرستون‌های تخت جمشید شیراز الگوبرداری شده است. با گذر از در ورودی وارد یک دهلیز شده که به فضای کلی باغ راه دارد. در هر دو سمت این دهلیز اتاق‌هایی وجود دارد. این اتاق‌ها از آن خدمه و نگهبانان بوده است.

باغ عفیف آباد:
باغ عفیف آباد یک باغ تماما ایرانی است. در این باغ درختان سربه فلک کشیده چنار، نخل، نارنج، میوه و درختان زینتی دیگر به چشم می‌خورد. تمامی قسمت‌های باغ کرت بندی و جدول کشی شده است و درون آن‌ها گیاهان زیبا و سبز و گل‌های خوشبو کاشته شده است. زمین بزرگ چمن، نظم فضاسازی و همچنین استخر بزرگ و مستطیلی از جذابیت‌های این باغ هستند.

کاخ سلطنتی: 
کاخ سلطنتی همان قسمت عمارت یا ساختمان باغ است. ساختمان عمارت این باغ عفیف آباد از باغ ارم شیراز الگوبرداری شده و دارای 30 اتاق تودرتو با معماری اصیل ایرانی است. کاخ سلطنتی دارای یک ایوان بزرگ و سرتاسری است که نمایی به باغ دارد. تمامی اتاق‌های بالا به این ایوان راه دارند. تالار اصلی کاخ نیز که با ستون و سرستون زینت شده، دارای سقفی تماما چوب کاری و نقاشی کاری شده است.

موزه عبرت:
طبقه دوم کاخ سلطنتی را موزه عبرت در برمی‌گیرد. این موزه متعلق به خاندان پهلوی است. تمامی وسایل شخصی این خاندان چون مبلمان، فرش، کلاه، نشیمن، اتاق همایش و... در طبقه دوم واقع شده است. این اتاق‌های تودرتو هر کدام کاربری خاصی داشتند. در موزه عبارت می‌توانید پیانو شخصی فرح دیبا که در جشن‌های 2500 ساله از آن استفاده می‌شد را ببنید.

موزه نظامی:
موزه نظامی باغ عفیف آباد شیراز بزرگ‌ترین موزه نظامی در خاورمیانه است. این موزه در طبقه همکف کاخ سلطنتی قرار دارد. این طبقه به زیبایی با پنجره‌های رنگی، اتاق‌های تودرتو و بزرگ و کوچک ساخته شده است. در این بخش تمامی سلاح‌های جنگی سرد و گرم چون شمشیر، تفنگ، چاقو، نیزه، تیر و... نگهداری می‌شود. برخی از این سلاح‌ها خودکار و برخی دیگر نیمه خودکار هستند. البته در کل فضای باغ نیز ادوات دیگری چون تانک و توپ به نمایش گذاشته شده است.

حمام سنتی:
در قسمت غربی ساختمان عفیف آباد یک حمام سنتی قجری وجود دارد. این حمام دارای دو خزینه آب و سرد و گرم است. این ساختمان دچار ویرانی شده و به صورت غیرتخصصی بازسازی شده است. بر روی دیوارهای این حمام قجری به نقوش برجسته‌ای چون فرهاد در کوه بیستون، دیدار مردم با خسرو پرویز و... مزین است. 

قهوه خانه:
قهوه خانه سنتی درست در سمت راست در ورودی واقع شده است. این قهوه خانه به شیوه‌ی معماری ایرانی از 6 حجره و یک حوض آبی تشکیل شده است. تمامی غرفه‌های قهوه خانه باغ عفیف آباد با نقش‌های داستان زال و سیمرغ خودنمایی می‌کند. امروزه از این قهوه خانه برای کاربری تجاری استفاده می‌شود.
 

اطلاعات کلی درباره باغ گلشن سابق

باغ عفیف آباد شیراز یک باغ بسیار عظیم و پهناور است. مساحت این باغ 13 هکتار می‌باشد. به طور دقیق‌تر نیز متراژ باغ گلشن سابق شیراز 127000 متر مربع است. ساختمان عمارت این باغ بی نظیر دو طبقه است. درون این عمارت نیز به طور کلی 30 اتاق یا تالار کوچک و بزرگ وجود دارد. هر یک از این اتاق‌ها برای مراسمی خاص بوده و کاربری مخصوص به خود را داشته است. 
در دوران پهلوی باغ عفیف آباد دو کاربری داشته است. طبقه اول عمارت این باغ متعلق به خانواده پهلوی بوده است. برخی از مراسمات خانوادگی و جلسات سیاسی و... در این عمارت برگزار می‌شده است. در همان دوران طبقه اول عمارت نیز از آن ارتش بوده است. تجهیزات ارتش نیز در همین طبقه قرار دارد. افراد ارتشی برای برگزاری جلسات و تفریح به کاخ عفیف آباد که مقر ارتشی‌ها بوده مراجعه می‌کردند. باغ عفیف آباد در 10 خرداد سال 1351 با شماره 913 به فهرست آثار ملی ایران اضافه شده است. 

معماری و تزئینات باغ  نظامی عفیف آباد 

همانطور که قبل‌تر نیز اشاره شد؛ باغ عفیف آباد باغی ایرانی الاصل است که در طول زمان به دست چندین حکومت افتاده است. به همین دلیل است که در معماری این باغ می‌توانید سبک معماری هخامنشی، ساسانی و همچنین قاجاری به چشم می‌خورد. سردر باغ از چهار ستون گچی ساده ساخته شده است که کاملا شبیه به سرستون‌های تخت جمشید است. علاوه بر این در سردر نگاره نیز دو شیر است که در را میان پنجه‌های خود گرفته است. در پیشانی دهلیز ساختمان نیز نگاره‌ای زیبا نقاشی شده است که تصویری از تاج گذاری پادشاهان ساسانی را به تصویر کشیده است.
تزئینات باغ عفیف آباد شیراز با نگاره‌ها، مجسمه‌ها، طاقی‌ها، ستون‌ها، پنجره‌هی رنگی، بخاری‌های سنگ مرمر، راهروهای تو در تو، اتاق‌هایی کوچک و بزرگ و... آراسته شده است. البته بخش‌هایی از عمارت عفیف آباد نیز به جزء سنگ، چوب کار شده که سبب زیباتر شدن این عمارت شده است. گچ بری‌هایی با اشکالی چون گل، بوته، بزمگاه و...، استفاده از شیشه رنگی، مقرنس کاری‌ها، درهای چوبی کنده کاری شده، سقف چوبی بخشی از تزئینات این عمارت هستند. فضای باغ عفیف آباد نیز با آبنما، استخر، درختان متنوع، گل کاری، چمن کاری و... نیز فضاسازی شده است. 
 

آدرس باغ عفیف آباد شیراز+ اطلاعات ورودی

باغ عفیف آباد در استان فارس و در شهر توریستی شیراز قرار دارد. برای رسیدن به این باغ باید به انتهای خیابان عفیف آباد و نزدیک به خیابان ستارخان بروید. شما می‌توانید برای بازدید از این با وسیله نقلیه عمومی چون تاکسی، اتوبوس و مترو استفاده کنید. برای سفر با مترو باید در ایستگاه آوینی پیاده شوید. بهترین راه نیز استفاده از تاکسی سرویس برای رسیدن به بلوار بعثت نیز فقط کمی پیاده روی خواهید داشت. با وسیله نقلیه شخصی نیز می‌توانید از خیابان قصر دشت به خیابان عفیف آباد بروید و در پارکینگ خیابان ستارخان درست روبروی باغ پارک کنید.
ساعت بازدید از باغ عفیف آباد در نیمه اول و دوم سال به دلیل تاریکی هوا کمی فرق دارد. در نیمه اول سال از ساعت 8 تا 12 صبح و از 15 تا 19 بعد از ظهر و در نیمه دوم سال از ساعت 8 تا 12 و از 15 تا 17 می‌توانید به دیدن این باغ بروید. این جاذبه از همه روزه به جزء ایام تعطیل رسمی باز است. بلیط ورودی هر نفر برای گردشگر داخلی زیر 10 هزارتومان و برای گردشگر خارجی بالای 50 هزار تومان است.

در این مقاله به طور مفصل با باغ عفیف آباد شیراز آشنا شده‌اید. شما می‌توانید برای مطالعه دیگر جاذبه‌های این شهر توریستی چون مسجد نصیرالملک شیراز به مجله گردشگری ما مراجعه کنید. سفر به شیراز و بازدید از خانه‌های سنتی، حافظیه شیراز و یا آرامگاه سعدی سفری تجربه‌ای ناب خواهد بود. 
چنانچه به دنبال بلیط ارزان هواپیما هستید. جهت خرید بلیط هواپیما لحظه آخری که سبب اقتصادی‌تر شدن بلیط شما خواهد شد؛ با مشاورین ما تماس بگیرد و یا به سایت چارتر 118 مراجعه فرمایید.